جامعه مدنی، خانواده مدنی
جامعه مدنی یکی از مفاهیمی است که همانند مشارکت هم هدف توسعه و هم وسیله نیل به توسعه است. البته این دو مفهوم ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند و به عبارتی می توان گفت که هم نیاز یکدیگر هستند. جامعه ای که اعضای آن مسئولیت پذیر بوده و در فضای عمومی موجود به تصحیح نظام اجتماعی پرداخته و کمکیار دولت است. مفهومی قابل تامل که می توان گفت دوای درد مشکلات فعلی ایران است.
در این میان واژه خانواده مدنی حکایتی دیگر دارد. خانواده مدنی سنخی از خانواده است که دکتر جلایی پور در کتاب جامعه شناسی ایران به آن اشاره می کند. در واقع این مفهوم به عنوان پیوست فصل وضعیت زنان در ایران شناخته می شود و جلایی پور از آن دفاع می کند. قبل از شرح خانواده مدنی که برای من بیشتر تقلیدی از جریان حرکت وضعیت دموکراسی سیاسی به سایر حوزه ها تا خانواده است، لازم می دانم به نظر دکتر جلایی پور در رابطه با وضعیت زنان اشاره نمایم. وی شرایط زنان در ایران را تبعیض آمیز دانسته و با تبیین اصول فمنیسم ( به عنوان خواستار برابری زنان با مردان) و فرعی دانستن برخی گزاره های آن مثل «آزادی بدن» به فعالان این عرصه توصیه می کند تا از بکار بردن واژه فمنیسم نهراسند.