وبگاه شخصی سعید هراسانی

زمانی یکی از دوستانم سوالی را مطرح ساخت، که مدت زیادی ذهن مرا درگیر خود کرد. سوال این بود که چرا شبکه های غربیِ فارسی زبان، هم سخن از اسلام می رانند و هم در کنار آن اعمال منافی ارزش های اسلام را ترویج می کنند؟

در پاسخ به این سوال فرضیات متعددی را بررسی کردم و نتیجه ای مناسب دریافت نکردم. نهایت امر محور تحلیل را مفهوم « تهاجم فرهنگی» قرار دادم، لاکن با تعریف موجود از آن نمی توانستم تحلیلی مناسب ارایه دهم. تعریف رایج از تهاجم فرهنگی عبارت است از جریان یک طرفه انتقال آیتم های فرهنگی شامل ارزشها، هنجار ها و در نهایت امر ایدئولوژی، از یک جامعه به جامعه دیگر.

در این تعریف تبادل فرهنگی به صورت طبیعی رخ می دهد و جایی برای ارایه یک تئوری توطئه وجود ندارد. بنابراین امر، قرار دادن ارزش های اسلامی و غیر اسلامی در کنار یکدیگر امری است تصادفی لاکن بر اساس تعریفی که من از متن قرآن کریم بدست می دهم جریان متفاوت است.

تهاجم فرهنگی عبارت است از سلسله اقداماتی عامدانه، که توسط نخبگان فرهنگی یک نظام ارزشی ( ایدئولوژی) جهت تحریف فرهنگی در یک جامعه هدف برای دسترسی به اهداف مشخص شکل می گیرد.

این تعریف که بر اساس آیه 71 سوره آل عمران ارایه گردیده سه نکته را در رابطه با موضوع فوق روشن می سازد:

·        یکی از روش های تخریب و تحریف فرهنگی، آمیختن ارزش ها با ضد ارزش ها است.

·        تحریف فرهنگی به دست نخبگان فرهنگی میسر می شود.

·        تحریف فرهنگی، زمینه خروج اعضای جامعه از مسیر اصلی خویش را فراهم کرده و باعث تغییر هویت جمعی مردم آن جامعه می شود.

بر اساس این سه گزاره که بر گرفته از آیه 71 آل عمران است هدف اصلی آمیختن ارزش با ضد ارزش، تخریب و تحریف فرهنگی می باشد که این تحریف نهایتا به تغییر هویت جمعی مردم آن جامعه ختم می شود.