معرفی و نقد مستند دکترین شوک
سعید هراسانی | پنجشنبه, ۲۱ ارديبهشت ۱۳۹۶، ۰۴:۰۵ ب.ظ
در رابطه با پیام اول ارایه داستان شیلی و آراژانتین نشان می دهد که مردم در حالت عادی تن به شوک های اقتصادی نمی دهند، این گفتار به صورت صریح از زبان تاچر درباره توصیه فریدمن برای پیاده کردن طرح پینوشه در مستند آورده شد. در واقع جنگی که تاچر شروع کرد اولین شوک (در مسیر سلسله شوک های پس از آن مثل جنگ عراق و غیره) برای آماده کردن ذهن مردم در جهت اجرای شوک بود و این طرح ها به صورت کامل در طول مستند به صورت مسلسل بیان گردید.
در واقع کل مستند یک چیز را بیان می دارد و آنکه مردم وقتی فکر می کنند «نئولیبرالیسم» نمیتواند زنده بماند، پس باید ذهن مردم را خاموش کرد[1]. انواع شوک های مطرح شده در مستند در پی اثبات این نکته است. در واقع ما یا باید دیکتاتوری داشته باشیم تا بتوانیم سیاست های شوکوارانه اقتصادی را پیاده سازیم یا باید مردم را مسخ کنیم. فرض کلاین بر این است که در مورد شیلی و آراژنتین اجرای سیاست های اقتصادی بازاری از طریق ایجاد دیکتاتوری و حذف مردم انجام شد، اما در مورد انگلستان و به طور کلی کشورهایی که امکان حذف مردم وجود نداشت از طریق شوک های متنوع دیگر همچون جنگ، تروریسم و غیره[2].
مسئله دوم که شاید حتی نسبت به نکته پیش گفته اساسی تر نیز باشد، این است که کلاین می خواهد آزاد سازی اقتصاد و جریانات پس از تاچریسم و ریگانیسم را عنصری دولتی یا به عبارتی بهتر پیش طراحی شده توسط قدرت های مرکز نشان دهد. وصل کردن کودتای پینوشه به دولت ایالات متحده و نشان دادن وصل بودن شخص میلتون فریدمن (فردی که خود را متنفر از دولتها میشناساند) به پینوشه و ارتباطات «ماسونی» با آن، بذرهایی هست که کلاین با آن میخواهد چنین ایدهای را در ذهن مخاطبان خود ایجاد نماید. و حتی شفاف تر از تمام این ها بیان صریح این نکته که شیلی و آرژانتین موش های آزمایشگاهی برای عملیاتی کردن «دکترین شوک» بودند.
